Program kelime anlamı olarak oluşan şartlara ve düzene göre yapılması gereken işlemlerin bütününe denir. Terim anlamı olarak program, bilgisayar ya da elektronik devrelere yaptırılması gereken işi bir dizi komut olarak yazma demektir.
Bilgisayar programlama dilleri, yazılım sayesinde bilgisayarın anlayacağı dilde talimat vermesine izin verir. Programcıların bilgisayarla iletişim kurmak için kullanabileceği bir dizi programlama dili bulunmaktadır. Programlama dilleri, büyük ve karmaşık bilgi gruplarını hızlı ve verimli şekilde işlenmesini sağlar. Belirli bir standart formunda komutlar ve yazılımlar geliştirme imkanı sunar.
Programlama dilleri bilgisayarların temel çekirdeği olarak kabul edilir. Kullanılan işletim sistemleri ve bilgisayarın sahip olduğu donanımlar yazılımların yardımıyla çalıştırıp istediğimiz işlemleri gerçekleştirmemizi sağlar. En eski programlama dilleri olarak COBOL ve FORTRAN kabul edilir. Günümüzde dünya üzerinde tüm programlama dillerinin sayısının 750’nin üstünde olduğu kabul edilir.
Günümüzde en çok kullanılan programlama dilleri olarak Java, C dili, Python, R Programlama, Go, Ruby, Microsoft Visual Basic, Hypertext Prepocessor (PHP), Groovy dili vb. sayılabilir.
C Programlama Dili
Unix işletim sisteminde kullanılmak için 1970’lerde geliştirilmiş programlama diline C programlama dili denir. Bu dil genel olarak makine dili olarak tercih edilmektedir. Bu dil sayesinde konsol uygulaması geliştirme, mobil uygulama geliştirme, Windows uygulaması geliştirme, web servisleri yazma, AS.NET geliştirme işlemleri yapılabilir.
Bunların yanında bu programlama dili sayesinde grafik ve oyun yazılabilir. Genellikle satranç oyunu, okçuluk, zıplayan top vb. oyunlar bu dil sayesinde yazılabilir. Aynı zamanda çeşitli grafiklerin geliştirilmesini de bu programlama dili sayesinde gerçekleştiririz. C programlama dili öğrenen kişilerin çoğu öğrenme amacı olarak oyun ve mobil uygulama geliştirmek olduğunu belirtmişlerdir.
C programlama dili işletim sistemleri yazılabilir. Unix Çekirdeği, Windows Programları, işletim sistemi uygulamaları ve Android işletim sisteminin büyük kısmı C programlama dili sayesinde yazılabilmektedir. Bu programlama dili günümüzde oldukça popüler ve yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu kullanım alanlarının dışında robot yapmak, hesaplama kolaylaştırmaları, driver ya da diğer adıyla sürücü yazılımı yapmak ve gömülü sistemler kodlamak bu dil sayesinde yapılabilen önemli kullanımlardır.
C programlama dili, orta seviye programlama dili kategorisine girer. Bu grupta yer aldığı için oldukça esnek bir dil yapısına sahiptir. Bunun yanında hem üst hem de alt seviye programlama yapabilme özelliği vardır. C programlama dili esnek dil yapısına sahip olduğundan dolayı özgür kullanım alanı tanımaktadır. Ancak hataya yer vermeyen bir programlama dilidir. Bu özelliğinden dolayı yazarken dikkatli yazılması gerekir.
C programlama dili, esnek bir dil olmasının yanında basit ve temel bir dil olarak tanımlanır. Bu dil birçok platformlarda çalışabilme özelliği vardır. Diğer dillere kıyasla güvenilir olarak kabul edilir. Verimli, interaktif ve modüler dil olma özelliklerini barındırır. Bu sayede kullanıcılara kullanım avantajı sağlamaktadır.
C programlama dili günümüzde kullanılan diğer diller ile bağlantısı da bulunmaktadır. Java, JavaScript, C#, C++, Python, PHP, Go, Arduino, Swift vb. programlama dillerinin temeli doğrudan veya dolaylı yoldan C programlamaya dayanmaktadır. Bilgisayar programlamada önemini kanıtlamanın yanında elektronik programlama içinde önem taşır. Bu programlama sayesinde ATMEGA, PIC vb. mikroişlemciler derleyiciler ile derlenerek programlanabilmektedir.
Bu alanda yetkinliklerini geliştirmek için eğitim almanız gerekmektedir. Enstitü üzerinde online eğitim avantajı sayesinde C# eğitimi alabilirsiniz. Bu sayede temel programcılık alanında yeteneklerinizi geliştirebilme fırsatını kazanmış olursunuz. Bu programlama dili sayesinde bilgisayarın nasıl çalıştığını anlamanın yanında programınızın nasıl çalıştığı ile ilgili bilgi sahibi olmanızı sağlar. Yukarıda da bahsettiğim gibi bu programlama dili birçok yazılım tarafından da kullanılmaktadır. Bu programı kullanan açık kaynaklı projelere katkıda bulunabilmenizi sağlar. Aynı zamanda diğer programlama dillerini de daha kolay öğrenmenizi sağlar. Örnek olarak C programlama dilini bilen bir birey, C++’ı daha kolay öğrenir.
Go Programlama Dili
Go veya diğer adıyla Golang, Google tarafından 2007 yılında geliştirilmeye başlanmış olup 2009 yılında çıkarılan programlama dilidir. Bu dil kullanım alanı olarak en çok sistem programlama için kullanılmaktadır. Go programlama dili, açık kaynak yazılım olarak Linux, Windows, BSD, Unix, Linux, OS X versiyonları geliştirilmiştir. Son yıllarda da akıllı telefonlar için geliştirilmeye başlanmıştır. Çok genç ve kullanım alanı yüksek bir programlama dilidir.
Bu dilin en büyük amacı sistem programlarının yapılmasını sağlamaktır. Aktif olarak sunucu tarafından kullanılmak için geliştirilmiş bir yazılımdır. Alt sistemler ve sunucu geliştirmek için en ideal dillerden biri olarak tanımlanabilir.
Go programlama dili kendi içerisinde araçlar bulundurmaktır. Bu araçlar; Go Tool, Godoc Aracı ve Gofmt Aracı olarak sayabiliriz. Go Tool aracı; bu dilin temelini oluşturan ve bu dilin uygulamalarının yönetilmesini sağlayan araçtır. Godoc aracı; herhangi bir yazılım kodu içerisinde bulunan açıklamalardan belgeler üretmeyi sağlayan araçtır. Gofmt aracı; söz dizimi uygulamalarını yöneten araca denir.
Bu dilin geliştirilmesinin en önemli nedenlerinden biri performansı yüksek ve modern bir programlama dili ortaya çıkarma isteğidir. Go programlama dili, yorumlayıcı kullanmadan doğrudan derlenir ve donanımla iletişim kurma özelliğine sahiptir. Bu özelliği ile C ve C++ benzer. Bu benzerliğin yanında Go programlama dili ve C ve C++ arasında önemli farklar da vardır. C ve C++ dillerinde yazılan kodlar doğrudan bireylerin okuyabileceği kodlar değildir. Ama Go programlama dili üzerinden yazılan kodlar bireylerin okuyabileceği şekilde tasarlanmıştır. Bu özelliği sayesinde ise kendisiyle çalışmayı daha verimli ve kolay kılmaktadır.
Go programlama dilini önemli kılan başka özellikler de bulunmaktadır. Günümüzde modern programlama dili olarak kabul edilen dillerin özellikle Java ve Python, tek dişli işlemler yaptıkları bilinmektedir. Daha sonrada bu dillere çoklu işleme özelliği eklenmiştir. Go programla dili ise kendiliğinden çoklu işleme özelliği ile tasarlanmıştır.
Go, tüm donanım ve yazılım sorunlarına kendi bünyesinde çözümler üretmeyi başaran bir dildir. Performansı yüksek sistemler oluşturmaya yardımcı olması bu dilin önemli özelliklerindedir. Bu özellikleri sayesinde diğer dillerden kendisini farklı kılmaktadır. Bu programa dilindeki esas amaç; bir dildeki gereksiz bütünlerini ayırıp onu sadece en yararlı özelliklerle donatılmasını sağlamaktır. Bu amacı ile Go programlama dilinin öğrenilmesi oldukça kolaylaşır.
Go diliyle tek yapmanız gereken, ihtiyacınız olanı düşlemektir. Yaratıcılığınız bu program dili için çok önemlidir. İhtiyacınız olanı düşledikten sonra kod yazarak diğer dillerden daha başarılı işler çıkartmaktır. Go dilinin en büyük amacı yukarıda da bahsettiğim gibi sistem programlarının yapılmasıdır. Aktif olarak sunucu tarafından kullanılması için geliştirilmiş bir dildir. Sunucu ve alt sistemler geliştirmek için ideal bir dil olarak kabul edilmektedir. Ayrıca web adına hızlı çalışan verimli projeler üretmek için kullanılır. Gömülü sistemlerde kullanılır.
Bu dili Google, Facebook, Twitter, Amazon, Apple, Medium, Docker gibi büyük teknoloji devleri kullanmaktadır. Ülkemizde de AKM Yazılım, MaestroPanel, Mos Teknoloji, Optimum Yazılım, GramGames ve daha fazlası tarafından kullanılmaktadır.
Java Programlama Dili
Java programlama dili, 90’lı yıllarda Sun Microsystems mühendislerinden James Gosling tarafından geliştirilmeye başlanmıştır. Açık kodlu, zeminden bağımsız, nesneye yönelik, yüksek verimli, yüksek seviye ve çok işlevli bir dildir. Sun Microsystems’in çekirdek bileşeni olarak piyasa sürülmüştür. Söz dizimi olarak basit nesne modeli ve C’ye göre daha az düşük seviye olanakları içerir. Java, kullanımda olan en popüler programlama dillerinden birisidir.
Java programlama dili, dönemin piyasa koşullarında oluşan problemlerin çözümü niteliğinde üretilmiştir denilebilir. Piyasaya farklı işletim sistemlerinin çıkmasının yanında çok sayıda farklı donanım oluştu. Bununla beraber bilgisayar ağlarının gelişmesi ve bir ağa bağlı makinelerin farklı işletim sistemleri çalışan farklı marka ve bilgisayardan oluşması sorunları büyüttü. Oluşan sorunların çözümü için platformdan bağımsız çalışabilecek bir dilin olması gerekiyordu. Bu sorun Java ile çözüldü. Her platformda çalışan Java programlama dili yaratıldı.
Farklı donanım ve işletim sistemlerinde kurulabilen ortak bir sanal makine tasarlandı. Adı da JVM oldu. JVM her platforma kolayca kurulabilme özelliğine sahipti. Java dili ile yazılan kaynak programlar, Java derleyicisi ile JVM’de çalışabilen makine türüne dönüştürülmektedir. Adına da “java byte kod” denilmektedir. Bu program JVM tarafından yorumlanır ve çalıştırılır.
Çalışma mantığı olarak; yazılımcı ilk önce Java kodunu yazarak başlar. Ardından bu kod Java derleyicisinde derlenir. Sonucunda “byte code” adı verilen kod ortaya çıkar. Düzlem bağımsızlığını da bu kod sağlamaktadır. “Byte code” Java sanal makinesi tarafından işlenir. Bu aşamada, her bir “byte code” teker teker yorumlanması ile olabileceği gibi anında derleme kullanılarak ile de gerçekleştirilebilmektedir.
Java ile veri tabanlarına erişim ile ilgili uygulamalar yapılabilir. Smart kartlar ve cep telefonları için uygulamalar yapılabilir. Appletler ve GUI uygulamaları yapılabilir. Servlet ve web tabanlı uygulamalar (Jsp) yapılabilmektedir.
Java programlama dilinin nitelikleri;
Basittir, dinamiktir, nesne yönelimdir, çoklu iş yeteneği vardır, dağıtıktır, mimari yapıdan bağımsızdır, güvenlidir, sağlamdır, taşınabilir ve yüksek performansı vardır.
Genel olarak Java programlama dili, basit ve kolay öğrenilir bir dildir. Genel amaçlı bir dilin bütün hünerlerini içerir. Kullanıcı dostu ve aynı zamanda hızlı bir uygulama geliştirme aracıdır.
Tüm Programlama Dilleri
Teknoloji her geçen gün gelişmektedir. Her teknoloji de bir programlama dili ile yazılmaktadır. Web sitesi, bir uygulama vb. tasarlamak için yazılım dilini bilmek gerekir. Dünya üzerinde birçok programlama dili bulunmaktadır. Programlama dilleri, yazılım sayesinde bilgisayarın anlayacağı dilde talimat vermesine izin vermesini sağlar. Programlama dilleri üç kategoriye ayrılır bunlar;
Alt Seviye Programlama Dilleri: Makine diline en yakın dil kategorisidir. Donanıma yakın programlama dili olarak da bilinir. Alt seviye dilleri genellikle makine diline çevrilmesi için derleyiciye gerek duymadan işlemciler aracılığıyla çalıştırılabilir. Örneğin; Assembly.
Orta Seviye Programlama Dilleri: Alt seviyeye göre daha anlaşılırdır. Oldukça esnek olma özelliği bulunmaktadır. Hem alt seviye hem de üst seviye programlama yapabilirsiniz. Hem bilgisayar için programlama hem de donanım için programlama yapılır. Örnek; C, C++ verilebilir.
Üst Seviye Programlama Dilleri: En hızlı ve en etkili programlama diline verilen addır. Bilgisayar programcılığına hitap eden dildir. Donanım programlama diline uzak bir dildir. Örnek; Acces, Poxpro, VisualBasic verilebilir.
Günümüzde birçok programlama dili kullanılmaktadır. Yüzlerce programlama dili bulunmaktadır. En popüler programlama dilleri;
Python
C
C++
Java
Go
R
PHP
Swift
Assembly
Ruby
Scala
Shell
Perl
Cuda
Visual Basic
JavaScript
Groovy
HTML
SQL
Matlab
Objective-C
Programlama Dilleri Öğrenme Basamakları
İlk aşama hangi programlama dili öğrenmek istediğinize karar vermeniz gerekir. Öğrenmek istediğiniz programlama dilini neden öğrenmek istediğinizi kafanızda belirlemelisiniz. Daha sonra öğreneceğiniz dil hakkında ön bilgi edinmeniz gerekir.
Öğreneceğiniz programlama dilinin temel kavramlarını öğrenmeniz gerekir. Bu size programlama dili ile ilgili sorunları çözmenize ve güçlü kodlar yazmanızı sağlar.
Öğrenmek istediğiniz programın yazılımını yüklemeniz gerekir.
İlk programınızı oluşturmanız gerekir. Bir kavrama odaklanarak ilerlemelisiniz. Çoğu programa dili öğrenirken “Merhaba Dünya” ilk öğrenilen programdır. Bu program sayesinde program yapılmasını sağlayan söz dilimini öğrenirsiniz.
İnternet vb. yerlerdeki programlama dili örnekleri bulunur. Bunları inceleyerek nasıl kullanıldığını öğrenirsiniz.
Öğreneceğiniz programlamanın söz dizimini öğrenmeniz gerekir.
Sürekli öğreneceğiniz dil üzerinde denemeler yapmalısınız. Bu sayede hatalarınızı da görebilirsiniz. Hatalarınızı düzeltmek en etkili öğrenme biçimidir.
Her gün bu işi öğrenmek için kendinize vakit ayırmalısınız. Her gün alıştırmalar yapmanız gerekir. Alıştırmalar yaparak becerilerinizi geliştirebilirsiniz.
Kendinize zorlayıcı hedefler koymalısınız. Öğrendiğiniz bilgileri hedefinize ulaşmak için kullanın. Bilgilerinizi pratiğe dökmek sizin için avantaj sağlar.
Öğrenmek istediğiniz programı bilen kişilerle etkileşim halinde olmalısınız. Bu alan için oluşturulmuş topluluklara üye olabilirsiniz. Bu topluluklarda yer alan diğer üyelerle bilgi alışverişi vb. etkileşim içinde olarak kendinizi geliştirmelisiniz.
Bilmediğiniz konuların üzerine gitmelisiniz. Bilmediğiniz konuları öğrenmek için kendinize yollar oluşturmalısınız.
Programlama dilleri öğrenmek için eğitim almalısınız. Bu sayede alanında uzman kişilerden yetkinlik kazanabilirsiniz.
Kitap, dergi vb. satın almalısınız. İçindeki örnekler ve bilgiler öğrenmenizi kolaylaştırır.
Öğrenmek istediğiniz programlama dili ile ilgili gelişmelerden haberdar olmalısınız.
.jpeg)
.jpeg)
.jpeg)
